روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان قم با الهام نداف‌نیا، مدرس ملی فدراسیون جهانی گردشگری و از فعالان اقتصادی در این حوزه و دغدغه‌مند در توسعه گردشگری است در خصوص وضعیت این صنعت در استان قم گفت‌وگویی داشته است که می‌خوانید:
چالش‌های صنعت گردشگری استان قم چیست؟
صنعت گردشگری، نوعی صنعت خدماتی است که ترکیبی از بخش‌های اقتصادی مختلف است که به ارائه خدماتی همچون مسکن و اقامت، غذا، نوشیدنی، حمل‌ونقل و خدمات تفریحی می‌پردازد و با صنعت توزیع و خدمات فروش اجناس و خدمات همکاری می‌کند.
صنعت گردشگری در کنار اصطلاحاتی همانند بهره‌وری، درآمدزایی و اشتغال، رشد اقتصادی، توسعه اجتماعی و… استفاده می‌شود، اما هیچ کالایی مانند دیگر تولیدات صنعتی تولید نمی‌کند که بتوانید آن را خریده و با خود به خانه‌تان منتقل کنید. از این رو، گردشگری صنعت مهمان‌نوازی و پلی بین مردم مختلف دنیا است و بیشترین استفاده را از مردم به نسبت دیگر صنایع دارد و سهم ارزشمندی را در اقتصاد جهان از آن خود کرده است.
آسیب بزرگ این صنعت در استان چیست؟
بسیاری از افرادی که در بخش گردشگری در فضای مجازی فعال هستند، متأسفانه ناخواسته به این صنعت در استان آسیب می‌زنند؛ مثلاً با معرفی مکان‌های بکر در صفحه اینستاگرام خود سیلی از جمعیت را به آن مکان روانه می‌کنند. نتیجه آنکه با حجم بسیاری از زباله و آسیب‌های زیست‌محیطی منطقه روبه‌رو خواهیم شد.
گردشگری تخصص، شعور و درک بالایی می‌خواهد و صرف اطلاعات کافی نیست، حضور انبوه گردشگر بدون راهنما معنایی ندارد و جز حرکتی ضدفرهنگی و آسیب‌زا به اماکن تاریخی و جاذبه‌های طبیعی فایده‌ای ندارد.
راهنمای گردشگری قبل از حرکت، در خلال حرکت و بعد از بازدید در سه مرحله گردشگران را توجیه می‌کند و به نوعی کلاس درس برگزار می‌کند و تا پایان سفر با آن‌ها است. گردشگران در چنین فضایی و با کسب درک و شعور بالاتری به گردشگری می‌پردازند. در این صورت است که گردشگری مفید صورت می‌گیرد.
از بخش‌های عملیاتی صنعت گردشگری کدام یک در استان قم محقق شده است؟
هتلداری ضعیف، مارکتینگ یا بازاریابی ضعیف، ضعف آداب معاشرت با گردشگران به‌ویژه غیرایرانی‌ها و بسیاری موارد دیگر همه نشان‌دهنده آسیب‌ها و ضعف‌های عمده ما در این حوزه است.
از نمونه‌های بسیار آسیب‌زننده به چهره شهر قم، برخوردهای دور از نزاکت و ادب برخی شهروندان ناآگاه قمی است که از آن به عنوان خوشمزگی و مزه‌پرانی یاد می‌کنند، ولی متأسفانه از زاویه دید گردشگر غیربومی و به‌ویژه غیرایرانی، بسیار توهین‌آمیز و شرم‌آور توصیف می‌شود.
پیشنهاد شما برای تقویت زیرساخت‌ها چیست؟
ما به عنوان علاقه‌مندان به فرهنگ و صنعت گردشگری بایستی از هر فرصتی برای جذب دانش‌آموزان مدارس و نوجوانان و جوانان بهره ببریم و آن‌ها را برای آینده تربیت کنیم.
قم دارای جاذبه‌های توریستی بسیار ناب و کم‌نظیری است؛ از صنعت فرش گرفته تا اماکن تاریخی و جاذبه‌های طبیعی همه پتانسیل بالایی را برای ما مهیا کرده است، ولی در عمل هیچ بهره‌برداری خوبی از این گنج خداداد صورت نمی‌گیرد.
یکی از علل آن این است که مزه پول این صنعت زیر دندان کسبه نیامده است، زیرا وقتی رفتار کسبه شهرهای کوچک‌تر از قم را نظاره می‌کنیم که با چه ادب و متانتی با گردشگران داخلی و خارجی رفتار می‌کنند و به قول قدیمی‌ها اخلاق خوش بهترین تبلیغ است، آن وقت بایستی شرمسار از رفتار برخی همشهریان قمی باشیم.
نقش بخش خصوص در توسعه گردشگری استان قم چقدر است؟
اولین راهکار برای توسعه گردشگری سرمایه‌گذاری بر روی بخش خصوصی است؛ یعنی ما به عنوان علاقه‌مندان به فرهنگ و تمدن و تاریخ، آستین را بالا بزنیم و هر یک در توان خود قدمی برداریم.
تبدیل شدن خانه‌های تاریخی قم به گالری موزه یکی از پیشنهادات است که نیاز چندانی به هزینه‌های سنگین ندارد، مدت مدیدی است که چشم انتظار افتتاح موزه فرش قم هستیم، ولی پس از سال‌ها هیچ اتفاقی نیفتاده است و همه ارگان یا اداره دولتی خاصی را مسبب آن می‌دانند.
بهتر است بخش خصوصی یا مردم‌نهادی بیاید در داخل بافت تاریخی یا یکی از بناهای تاریخی قم، بخشی را به عنوان آشنایی با صنعت فرش قم تجهیز کند تا هم آشنایی با بنای تاریخی رخ دهد و هم در فضایی تاریخی با مراحل آماده‌سازی فرش آشنایی صورت گیرد، این قدم کوچک می‌تواند گردشگر را تشویق کند که به تیمچه فرش قم برود و خرید صورت بگیرد.
راهکار دیگر برای اعتلای فرهنگ عمومی، آن است که کسبه شاغل در بافت تاریخی شهر را مجبور کنیم برای تمدید پروانه کسب خود دوره آشنایی با صنعت گردشگری را ببیند و پایش شود.
