1- آیا در صورت ثبت شدن خانه یا هر بنای تاریخی در فهرست آثار ملی ایران، مالیکت اثر به اداره کل میراث فرهنگی میرسد؟
خیر؛ ثبت شدن اثر هیچ تاثیری در مالکیت فرد یا افراد ندارد.
2- ساخت و ساز در بافت تاریخی شهر قم شامل محدودیت ارتفاع است؟
براساس ضوابط موجود، هدف اصلی از ایجاد بافت تاریخی، حفظ ارزش های اجتماعی می باشد که مهمترین موضوع آن عدم اشراف منازل بر همدیگر است و در نتیجه در بافت تاریخی محدودیت ارتفاع برای ساخت و ساز وجود دارد که در این زمینه پس از دریافت استعلام شهرداری، موضوع برطبق ضوابط مصوب و ابلاغی از سوی وزارت متبوع، بررسی و نتیجه اعلام می گردد.
3- در شهر قم در چه مواقعی برای ساخت و ساز باید از میراث فرهنگی مجوز کسب کنیم؟
فرآیند کسب مجوز ساخت و ساز در هنگام صدور پروانه ساخت یا تعمیر و غیره از سوی شهرداری انجام میشود و نیاز نیست فرد برای این موضوع اقدامی انجام دهد. املاک واقع در بافت تاریخی شهر قم یا املاکی که در مجاور اثر ثبت شده در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفته اند برای ساخت و ساز باید از اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مجوز اخذ نمایند.
4- آیا میراث فرهنگی فقط شامل بناها و ساختمان های تاریخی است؟
خیر. میراث فرهنگی به چندین گروه تقسیم میشود. میراث منقول که شامل اشیاء تاریخی از جمله سفالها، کتاب ها، زیورآلات قدیمی و … می باشد. میراث معنوی شامل فرهنگ و رسوم، مناسبت ها، بازی ها سنتی و … است. میراث طبیعی شامل درختان کهنسال، دریاچه ها، غارها و … می باشد. میراث غیر منقول شامل بناها، ساختمان ها، تپه ها و محوطه های تاریخی است.
5- آیا در استان قم، اثر تاریخی یا فرهنگی وجود دارد که ثبت جهانی باشد؟
قسمتی از راه آهن سراسری ایران که در شهر قم عبور نموده است، جزء ثبت جهانی است. تا انتهای سال 1401 هیچ یک از آثار واقع در استان قم در فهرست جهانی یونسکو به ثبت نرسیده است لیکن پرونده کاروانسرای دیرگچین قم (در مجموعه کاروانسراهای ایرانی) و گنبد نمکی قم (در مجموعه گنبدهای نمکی ایران) برای ثبت به سازمان یونسکو ارسال شده و فرآیند ثبت جهانی آنها در دستور کار یونسکو می باشد.
6- به چه دلیل برخی از امامزادگان ثبت میراث فرهنگی نشده اند، آیا این موضوع اصالت امامزاده را زیر سوال میبرد؟
خیر؛ به هیچ عنوان. متولی اصلی بحث های مربوط به سندیت بقاع متبرکه و امامزادگان، سازمان اوقاف و امور خیریه می باشد و این موضوع ارتباطی با میراث فرهنگی ندارد. آنچه در فهرست آثار ملی ایران ثبت میشود مربوط به ساختمان یا بنای امامزاده می باشد که این امر ناشی از قدمت بنا، تزئینات معماری و مواردی نظیر آن است. به عنوان نمونه، ساختمان کنونی برخی بقاع در شهر قم از جمله امامزاده سید علی (شاه سید علی) ثبت میراث فرهنگی نیستند ولی این عدم ثبت، ارتباطی با شان و مقام شخصیت امامزاده ندارد.
7- برای ثبت آثار طبیعی از جمله درختان کهنسال، چه اقدامی باید انجام داد؟
ثبت آثار طبیعی منوط به تحقق برخی شاخص های فنی است. اطلاعات خود در زمینه وجود اینگونه آثار را با کارشناسان میراث فرهنگی در جریان بگذارید تا اقدامات ثبتی از طریق اداره کل انجام شود.
