بارها شده که از پشت شیشه جواهر فروشی ها در کنار این همه برق طلا ها انچه که افسونت کرده نگینی باشد از سنگی قیمتی که گوهرشناسی آنرا یافته وگوهر تراشی آنرا زیبا ترش کرده تا چنین چشم نواز باشد و گیرا .
محمد فراهانی یکی از گوهرشناسان وهنرمندان صنایع دستی قم است که دراین زمینه ید طولایی دارد وی که از هنرمندان تحصیلکرده قم محسوب می شود در رشته صنایعدستی با ایجاد آموزشگاه و موزهای برای تراش نگین و سنگهای زینتی بهعنوان کارآفرین نمونه و الگوی اقتصاد مقاومتی ، در سال 95 موردتقدیر قرار گرفته است. برای آشنایی با راز ورمزهای نهفته در دل سنگ ها وهمچنین در زمینهٔنحوه فعالیتش در این هنر گفتگویی با وی انجام دادیم که میخوانید:
درابتدا خودتان را برای ما معرفی کنید واینکه از چه زمانی به این هنر رو آوردید ؟
محمد فراهانی هستم کارشناس زمین شناسی اقتصادی به مدت 23سال است در زمینه علوم زمین واکتشافات معادن کار می کنم وتا سال 91کارمند سازمان صنعت ومعدن بودم که استعفا دادم وبه این هنر رو آوردم ،کارگاهی تاسیس کردم ودرزمینه گوهر تراشی وساخت زیورالات شروع به فعالیت کردم.نکته ای که لازم می دانم بگویم این است وقتی مشاهده می کردم که از کشورهای دیگر می آمدند وسنگ ها را به صورت خام خریداری می کردند وبعد از کار برروی انها با چندین برابر قیمت درقالب زیورالات به کشورمان صادر می کردند مثل همین داستان نفت که خام فروشی می شود درمورد سنگ ها هم اوضاع بر همین منوال بود بخاطر همین برای جلو گیری از خروج سنگ ها به این کار رو آوردم
از مجموعه یاقوت کویر بگویید وهدفی که این مجموعه درقم دنبال می کند.
از سال 91 مجموعه «یاقوت کویر» در پرانتزاضافه کنم ( منظور ما از یاقوت همان کریمه اهل بیت فاطمه معصومه است )که را با رویکرد کارآفرینی در سطح استان قم ایجاد کردیم درزمینهٔاکتشاف معدن و زمینشناسی با توجه رهنمودهای مقام معظم رهبری و تأکید و سفارشهایی که ایشان به اهمیت بخش معدن در ایجاد اشتغال داشتند، با مشارکت گروهی از افراد دارای تحصیلات در سطح کارشناسی ارشد و دکترا و بومی قم تلاش داریم چهار معدن نیمه فعال عقیق استان قم را فعال کرده و در بحث فرآوری مواد معدنی معادن استان ضمن اینکه با این فعالیتها معادن را بازگشایی کنیم شرایط اشتغال جوانان را نیز در قم فراهم کنیم لازم است این را اضافه کنم که ما نخستین مرکزی هستیم که سفارشها را با «شناسنامه و جعبه خاتم نفیس» که آنهم هنر اصیل ایرانی و صنایعدستی است تحویل مشتری میدهیم.
در بین عامه مردم در باره خواص سنگ ها از فواید سنگها نقل قول های مختلفی هست چقدرحقیقت دارد ؟
کانی ها دارای خواص مختلفی هستند از نظر علمی سنگ های از یون مثبت برخوردارند که درتماس با دست ما یون های منفی مضر را خنثی می کنند وبسیاری از ناراحتی های روحی وروانی مارا برطرف میکنند. روایتی داریم از پیامبر(ص)که سندش در«حلیت متقین» وجود دارد مبنی براینکه دردستی که انگشتر «عقیق» باشد وقتی برای دعا بالا برود خالی برنمی گردد وهمچنین روایتی داریم از امام صادق (ع)بانوان از سنگ «فیروزه »استفاده کنند چون کمک می کند ارامش بیشتری داشته باشند اینها واقیعت دارد یا سنگ شرف الشمس که خودش به تنهایی عقیق زرد است که برروی آن دعای خاصی معروف به شرف الشمس که برروی آن نوشته می شود تاثیر خاصیت این سنگ با واسطه دعا بسیار مجرب است و یا کانی حدید( سنگی که فلزآهن بیشتری دارد) که بیشتر ائمه از آن استفاده میکردند دارای خواصی مانند افزایش اعتماد بنفس، و سلامت روحی روانی فرد میشود
از کانی هایی موجود درقم بگویید؟
درقم« 13نوع عقیق» داریم و «4نوع ژاسبر» که سنگ های نیمه قیمتی محسوب می شوند ودارای ارزش زینتی هستند ودر زیوالات استفاده می شوند همچنین کانی های ، طلا ، روی ومنگنز هم داریم ولی آنچه که درقم به وفوروجود دارد «عقیق» است که حتی «درجه سختی آن نسبت به عقیق یمن 8درصد بالاتر»است ولی عقیق یمن از نظر رنگ منحصر بفرد تر است واینکه استان ما از نظر کانی های قیمتی بعداز خراسان (که بواسطه داشتن فیروزه رتبه اول کشوری را دارد) از رتبه دوم برخودار است که این فرصت خوبی برای کار واشتغال افرینی است،همچنین در این مجموعه بخشهای جذابی همچون ژئوتوریسم و زمینشناسی هم داریم که از عموم مردم دعوت میکنم حتماً از نزدیک از این مجموعه بازدید کنند.
کمی از کارگاه بگویید واینکه چرامنطقه دو را برای تاسیس مجموعه خود انتخاب کردید ؟
در کارگاه ما که تراش سنگ وساخت زیورالات مردم میتوانند بیایند واز از نزدیک ببینند و چرخه تولید را مشاهده کنند، سنگ دلخواه خود را انتخاب کنند و یقین داشته باشند که این سنگ، سنگ اصل است؛ خریداری کنند و طبق سلیقه خودشان نوع تراش سنگ را انتخاب کرده و دراختیار گروه هم نمی دانم برای چندمین باراست که می گویم ولی هدف وانگیزه من از تاسیس کارگاه همچنین آموزشگاه وموزه درآمد زایی نبود که اگر هدفم این بود می توانستم درجای بهتری این کارگاه را تاسیس کنم ویا سرمایه ای را صرف ایجاد مجموعه کردهام اگر دربانک می گذاشتم سود همان سرمایه کفاف زندگیم را می کرد ودیگر هیچ نیازی به کار کردن نداشتم، اما «هدف من اشتغال زایی برای نسل جوان است» زمانی برای دفاع وحفظ کشورمجبور بودیم به جبهه برویم ودفاع کنیم یعنی اصل بردفاع بود «امروزاصل اقتصاد مقاومتی است و رسالت من کار واشتغال آفرینی است» بخاطر همین سرمایه ام را در این راه گذاشته م تا جوانان جویای این منطقه را به سمت اشتغال سوق دهم، طی یک سال گذشته 45نفر در آموزشگاه من که زیر نظر فنی وحرفه ای ومیراث فرهنگی است آموزش دیدهاند وخوشبختانه ازاین راه کسب درآمد می کنند این چیزی است که با وجود مشکلات مرا به ادامه اینکار ترغیب می کند.
چه نهادهایی از شما برای تولید حمایت کردند؟ از مشکلات بگوید کدام مشکل مانع کارشماست ؟
همه نهادها ازجمله استانداری، سازمان صنعت و تجارت و میراث فرهنگی و صنایعدستی حمایتهای معنوی داشتند، اما صندوق کارآفرینی امید وام 100میلیون تومانی با سود چهار درصد را برای تهیه دستگاه در اختیار ما قرارداد واما مشکلات، راستش مجموعه ما یک مجموعه فرهنگی است و دید تجاری به آن نداریم کارمندان مجموعه ما ازطریق کمیته امداد امام خمینی جذب شده اند و بیشتر تاکید آموزش آموزش برای کار آفرینی است درواقع هدف فرهنگی است نه تجاری . ملک فعلی خانه پدری است که به عنوان سرمایه اولیه از آن استفاده کردهام و به یک مجموعه تبدیل کردهام، اما شهرداری بخاطر اینکه دید تجاری دارد وبه علت تغییر کاربری دستور تخریب وتعطیل مجموعه را صادر کرده بعلاوه یک جریمه مالی 18میلیونی ، پس از کلی دوندگی و نامه نگاری با مسئولان همچنان «رای کمیسون ماده 100شهرداری مصمم به تعطیل کردن این مجموعه است» برای رفع این مسئله با بسیاری از مسئولان نامه نگاری کرده ام ومنتظر نتیجهام که شاید با شرایط ما استثنایی قائل شوند.
شما ببینید مجموعه ای با این وسعت ایجاد شده ومی تواند نقش مهمی در کار آفرینی داشته باشد، اما به علت گران بودن تبلیغات محیطی قادر به تبلیغات نیستیم اینجا هم انتظار داریم حمایتی از ما صورت گیرد تا بتوانیم افراد بیشتری را جذب این رشته کنیم .
مشکل دیگر وجود بروکراسی اداری است ،ای کاش یک «پنجره واحدی» وجود داشته باشد که کارها از یک مجرا پیگری می شود واین همه وقت امثال ما صرف گرفتن یک امضا نشود اینها همه موانع است وبازدارنده «اگر مسئولان اقتصاد مقاومتی را در دستورکار قرار دهند موانع اشتغال و کار را برطرف کنند این مشکل هم برطرف می شود»
مشکل دیگر ورود سنگهای بیکیفیت رنگی که باهدف منفعتطلبی بری افراد سودجو وارد کشور میشود نیز از دیگر مشکلات پیش روی این حرفه است که متاسفانه دیده شده حتی مسئولین که از وجود این ظرفیت در قم آگاه هستند باز هم به مهمانان خود همین سنگ های غیر اصل وارداتی می دهند .
پیشنهاد شما به مردم بهویژه جوانان برای رفتن به سمت فعالیتهای اقتصادی تولیدی چیست؟
ما جوانان بااستعدادی داریم که همه دارای ایدههای بسیاری هستند. ما با کمیته امداد امام خمینی، بهزیستی، ایتام و بسیج تفاهمنامه آموزشی داریم، استعدادهای خوبی در میان این جوانان وجود دارد که به دلیل عدم وجود شرایط مناسب بروز پیدا نکرده و وقتی آموزشهای لازم را فرامیگیرند بهترین گوهرتراشها تربیت میشوند.
پیشنهاد من به نسل جوان این است که اگر مقداری تأمل و تفکر کنند میبینند همهچیز در پول خلاصه نمیشود، درست است که پول تسهیل کننده کار است، اما بهعنوانمثال با سرمایهگذاری چهار میلیون تومانی که یکمیلیون آن صرف هزینه آموزش و یک و نیم میلیون تومان صرف خرید تجهیزات و دستگاه کار است، میتوانند صاحب شغل خانگی شوند و میانگین از 500 هزار تومان تا سه میلیون تومان بهصورت ماهانه درآمد کسب کنند.
کسانی که تمایل دارند وارد حرفه شما بشوند از کجا باید این کار را شروع کنند؟
ما برای شروع آموزش را بهعنوان ابزار و محور طرح ارائه کردیم، علاقهمندان میتوانند ضمن آموزش در این مجموعه، مجوزهای لازم را دریافت کنند، به این صورت که آموزشها را در آموزشگاه «یاقوت کویر» فرامیگیرند و با شرکت در آزمون مدرک فنی حرفهای دریافت میکنند، سپس به سازمان میراث فرهنگی و صنایعدستی معرفی میشوند و با دریافت پروانه کار میتوانند با تراش سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی به این اشتغال روی بیاورند و ضمن رسیدن به درآمد مناسب در مسیر تحقق اقتصاد مقاومتی نیز قدم بردارند.
از موزه علوم زمین بگویید که به همت شما درهفته دولت گشایش یافت ؟
همانطور که گفتید مجموعه فرهنگی علوم زمین یاقوت کویرکه اولین مجموعه خصوصی کشور در استان قم است که سال 95درهفته دولت بازگشایی شد که نتیجه 23سال کار و فعالیتم در علم زمین شناسی است.
اضافه کنم که این موزه دارای یک هزار و 100 قطعه از زیباترین کانی های قیمتی، نیمه قیمتی و کانی های معدنی ایران و جهان ثبت شده در سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور است، که 70درصد از کانی های موجود در موزه داخلی است و 5درصدنیزاز کانی های قم در موزه گذاشته شده .
زمان بازدید ۸:۳۰ لغایت ۱۴برای بازدید عموم دایر است و برای بازدید مدارس و دانشجویان با تعیین وقت فبلی همراه با توضیحات کارشناس ارشد زمین شناسی و مدرس آموزشگاه یاقوت کویر و نمایش فیلم های آموزشی به صورت وِیژه از ۸:۳۰لغایت 20:30در نظر گرفته شده است .
|