روابط عمومی، امروز دیگر فقط ابزاری برای انتقال پیام‌های سازمانی یا تهیه خبر نیست؛ بلکه به مثابه قلب تپنده هر نهاد، نقشی بنیادین در «ادراک‌سازی»، «اعتمادسازی» و «جهت‌دهی افکار عمومی» ایفاء می‌کند. در سازمان‌هایی که با هویت، تاریخ، فرهنگ و سرمایه‌های معنوی یک ملت در ارتباط‌اند – همچون اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی – این نقش از یک جایگاه عملیاتی صرف فراتر رفته و به یک جایگاه راهبردی تبدیل شده است.
محمدامین زینلی مدیر روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان قم به مناسبت ۲۷ اردیبهشت‌ماه روز جهانی ارتباطات و روابط‌عمومی در یادداشتی نوشت: روابط عمومی، امروز دیگر فقط ابزاری برای انتقال پیام‌های سازمانی یا تهیه خبر نیست؛ بلکه به مثابه قلب تپنده هر نهاد، نقشی بنیادین در «ادراک‌سازی»، «اعتمادسازی» و «جهت‌دهی افکار عمومی» ایفاء می‌کند. در سازمان‌هایی که با هویت، تاریخ، فرهنگ و سرمایه‌های معنوی یک ملت در ارتباط‌اند – همچون اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی – این نقش از یک جایگاه عملیاتی صرف فراتر رفته و به یک جایگاه راهبردی تبدیل شده است.
در حوزه میراث‌فرهنگی، روابط‌عمومی وظیفه دارد، ارزش واقعی آثار تاریخی و فرهنگی را به زبانی ملموس و تأثیرگذار برای افکار عمومی تبیین کند. این وظیفه تنها اطلاع‌رسانی از مرمت یک بنا یا برگزاری یک جشنواره نیست؛ بلکه روایت‌سازی و داستان‌پردازی درباره پیشینه، شخصیت و هویت یک ملت است. در عصری که بمباران اطلاعاتی و رسانه‌ای باعث شده است، توجه مخاطبان به سادگی جلب نشود؛ تنها روایت‌های صادقانه، خلاقانه و عمیق می‌توانند مردم را با میراث‌شان آشتی دهند.
در بُعد گردشگری، روابط‌عمومی حلقه اتصال نهایی میان سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی و اجرای عملیاتی است. روابط‌عمومی باید با بهره‌گیری از ظرفیت رسانه‌های سنتی و نوین، توانایی جلب اعتماد، کنجکاوی و اشتیاق مسافران داخلی و خارجی را فراهم آورد. نقش روابط‌عمومی در توسعه گردشگری فقط به تبلیغ جاذبه‌ها خلاصه نمی‌شود؛ بلکه در شکل‌دهی به تصویر ذهنی مقصد گردشگری، هدایت انتظارات گردشگران، مدیریت بحران‌های احتمالی و همچنین ترمیم تصویر سازمانی در مواقع آسیب، نقشی حیاتی دارد.
همچنین در حوزه صنایع‌دستی، روابط‌عمومی مسئول روایت هنر دست مردم ایران است؛ هنری که نه تنها بخش مهمی از اقتصاد خُرد و معیشت خانواده‌ها را تأمین می‌کند؛ بلکه زبان گویای فرهنگ اقوام، مناطق و سبک‌های زندگی گوناگون است. در دنیایی که محصولات ماشینی و وارداتی بازار را اشباع کرده‌اند، این وظیفه روابط‌عمومی است که با تولید محتوای حرفه‌ای، آگاهی‌بخشی عمومی، معرفی هنرمندان و تبیین ارزش‌های فرهنگی نهفته در صنایع‌دستی، زمینه اقبال عمومی به تولیدات ملی و بومی را فراهم کند.
روابط‌عمومی امروز دیگر نمی‌تواند با روش‌های سنتی و بروشورهای (کالانماهای) چاپی به تنهایی ایفای نقش کند. روابط‌عمومی حرفه‌ای باید تحلیل‌گر، آینده‌نگر، رسانه‌ساز، بحران‌شناس، و روایت‌گر باشد. باید قدرت استفاده از ابزارهای دیجیتال، فضای مجازی، و تکنیک‌های برندینگ فرهنگی را داشته باشد. همچنین باید با هنرمندان، فعالان گردشگری، خبرنگاران، راهنمایان و حتی مردم محلی ارتباط مستمر برقرار کند؛ چرا که روابط‌عمومیِ مؤثر تنها از مسیر تعامل دوسویه و گوش‌دادن فعال می‌گذرد.
بدون روابط‌عمومی فعال و اندیشمند، نه سیاست‌های کلان به درستی تبیین می‌شود، نه دستاوردهای سازمان دیده می‌شود، نه اعتماد عمومی به طرح‌ها شکل می‌گیرد و نه مشارکت مردمی برای حفاظت از میراث تقویت می‌شود. به همین دلیل، تقویت جایگاه روابط‌عمومی در ساختار سازمانی و برنامه‌ریزی راهبردی، یک ضرورت است، نه یک انتخاب.
در نهایت، روابط عمومی در وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی نه فقط پل ارتباطی با مردم، رسانه‌ها و ذی‌نفعان است؛ بلکه به عنوان وجدان ارتباطی سازمان، باید همواره مدافع شفافیت، صداقت و کرامت مخاطبان باشد. در این مسیر، حرفه‌ای‌گری، خلاقیت و عشق به فرهنگ ایران‌زمین، سه رکن اصلی موفقیت روابط‌عمومی محسوب می‌شود.
۲۷ اردیبهشت‌ماه روز جهانی ارتباطات و روابط‌عمومی فرصتی را فراهم می‌آورد که به بهانه آن بار دیگر به وظایف و نقش تأثیرگذار روابط‌عمومی‌ها به طور دقیق‌تر بنگریم و با تقویت روابط‌عمومی‌ها، از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های آنان در پیشبرد کلان وظایف و اهداف هر سازمانی به خوبی بهره ببریم و به وسیله آن‌ها، پل ارتباطی دوسویه بین مردم و مسئولان بسازیم.
2/
